2019-cu ildə tətbiqi nəzərdə tutulan ümumi təhsil pilləsində təhsilalanların yekun qiymətləndirilməsi (buraxılış) imtahanlarının və ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarının yeni modeli (tapşırıqların sayı) açıqlanıb.

Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) rəsmi səhifəsində DİM və Təhsil Nazirliyi tərəfindən birgə hazırlanan və 2019-cu ildə tətbiqi nəzərdə tutulan ümumi təhsil pilləsində təhsilalanların yekun qiymətləndirilməsi (buraxılış) imtahanlarının və ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarının modeli əksini tapıb. Həmin modelə görə, 9 illik təhsil bazasında buraxılış imtahanının I mərhələsində şagirdlər 3 saat müddətində tədris dili (Azərbaycan dili, rus dili), riyaziyyat və xarici dillər (ingilis,alman, fransız,rus,ərəb, fars dilləri) üzrə imtahan verəcəklər. Onlar tədris dilindən 2 mətn (bədii, publisistik),  hər mətnə aid 10 tapşırıq (5 yazı tələb olunan açıq + 5 qapalı) olmaqla cəmi 20 tapşırıq yerinə yetirəcəklər. Riyaziyyat üzrə imtahanlarda şagirdlərə həllin yazılması tələb olunan 10 açıq tapşırıq veriləcək. Xarici dil üzrə cəmi 15 tapşırıq veriləcək. Dinləmə mətninə dair (publisistik və ya dialoq) 6 tapşırıqdan 4-ü qapalı, 2-si isə yazı tələb olunan açıq sual olacaq. Oxuyub-anlama mətninə dair 9 tapşırıq 5 qapalı, 4 yazı tələb olunan açıq sualdan təşkil ediləcək.

I mərhələdə hər fənn üzrə ən yüksək nəticə 30 bal olacaq.

Birinci mərhələdən fərqli olaraq II mərhələdə hər fənn üzrə ən yüksək nəticə 70 bal olacaq. Bu mərhələdə  şagirdlər  2 saat 15 dəqiqə ərzində tədris dili (Azərbaycan dili, rus dili), riyaziyyat və xarici dillər (ingilis,alman, fransız,rus,ərəb, fars dilləri) üzrə hər birindən 30 qapalı suala cavab verəcəklər.

11 illik təhsil bazasında buraxılış imtahanı bir mərhələdə keçiriləcək. 3 saat ərzində şagirdlər tədris dili (Azərbaycan dili, rus dili), riyaziyyat və xarici dillər (ingilis, alman, fransız, rus, ərəb, fars dilləri) üzrə suallara cavab verəcəklər. Tədris dilində oxuyub anlamaya dair bədii və publisistik 2 mətn, hər mətnə aid 10 tapşırıq veriləcək. Tapşırıqların 5-i yazı tələb olunan açıq və 5-i qapalı nəzərdə tutulub. Nəhayət, dil qaydalarına dair 10 qapalı tapşırıqdan ibarət cəmi 30 tapşırığı yerinə yetirəcəklər.

Şagirdlər imtahanda riyaziyyatdan 7 həllin yazılması tələb olunan açıq tapşırıq, 5 açıq tapşırıq, 13 qapalı tapşırıq olmaqla cəmi 25 tapşırıq yerinə yetirməlidir.

Xarici dillər (ingilis,alman, fransız,rus, ərəb, fars dilləri) üzrə şagirdlərin dinləmə, oxuyub anlama və dil qaydalarına dair bilik və bacarıqları 30 tapşırıq əsasında yoxlanılacaq. Dinləmə mətninə dair (publisistik və ya dialoq) 6 tapşırıqdan 3-ü qapalı, 3-ü yazı tələb olunan açıq sualdan təşkil ediləcək. Oxuyub-anlama mətninə dair 8 tapşırıqdan isə 4 qapalı, 4 yazı tələb olunan açıq sual qoyulacaq. Şagirdlərin dil qaydalarına dair biliyii 16 qapalı tapşırıqla müəyyənləşdirilməyə çalışılacaq.

11 illik təhsil bazasında buraxılış imtahanında hər fənn üçün maksimal 100 bal nəzərdə tutulub. Bu mərhələ üçün ümumilikdə maksimal bal 300-dür. 
Maksimal balın 400 nəzərdə tutulduğu qəbul imtahanına isə  3 saat vaxt ayrılacaq.

I-IV qrup üzrə abituriyentlər 3 ayrı-ayrı fəndən imtahan verəcəklər.

I ixtisas qrupu üzrə imtahan verənlər riyaziyyatdan 30 tapşırıq yerinə yetirəcəklər. Onlara təqdim edilən suallar 22  qapalı,  5 açıq və situasiya əsasında həllinin yazılması tələb olunan 3 tapşırıq olacaq. Çəki əmsalı: 1,5

Fizika üzrə də 22 qapalı, 5 açıq və situasiya əsasında həllinin yazılması tələb olunan 3 tapşırıq olmaqla cəmi 30 tapşırıqveriləcək. Bu fənnin də çəki əmsalı: 1,5-dir.

Bu ixtisas qrupunda ən az çəki əmsalına (1 ) malik kimya fənnindən də şagirdlər 30 tapşırıq yerinə yetirəcəklər. Kimya fənnindən suallar da 22 qapalı, 5 açıq və situasiya əsasında həllinin yazılması tələb olunan 3 tapşırıqdan təşkil olunacaq.

II ixtisas qrupu üzrə abituriyentlər riyaziyyat, coğrafiya və tarix üzrə imtahan verəcəklər. Hər fənn üzrə 30 sual nəzərdə tutulur.. Təqdim olunan suallar 22 qapalı, 5 açıq və situasiya əsasında həllinin yazılması tələb olunan 3 tapşırıqdan təşkil olunacaq. Riyaziyyat və coğrafiya üzrə çəki əmsalı 1.5, tarix üzrə isə 1-dir.

III ixtisas qrupu üzrə imtahan verənlərin Azərbaycan (rus) dili, tarix və ədəbiyyat fənlərindən biliyi yoxlanacaq. Digər ixtisas qruplarında olduğu kimi, III ixtisas qrupunda da suallar 22 qapalı, 5 açıq və situasiya əsasında həllinin yazılması tələb olunan 3 tapşırıqdan ibarət olacaq. Abituriyentlər hər fənn üzrə cəmi 30 suala cavab verəcəklər. Bu ixtisas qrupunda aşağı çəki əmsalına malik fənn ədəbiyyatdır.

IV ixtisas qrupuna aid imtahanlara qatılanlar biologiya, kimya və fizika üzrə sınaqdan keçiriləcək. Hər fənn üzrə 30 sual nəzərdə tutulub. Abituriyentlər hər  fənn üzrə 22 qapalı, 5 açıq və situasiya əsasında həllinin yazılması tələb olunan 3 tapşırıq həll edəcəklər. Bu ixtisas qrupunda da fizikanın çəki əmsalı 1-dir.

Qeyd edək ki,  I-IV ixtisas qrupları üzrə ali təhsil müəssisələrinə qəbul olmaq üçün müsabiqə zamanı abituriyentlərin buraxılış imtahanından əldə etdikləri nəticələri də nəzərə alınacaq və qəbul imtahanından toplanılan balın üzərinə əlavə olunacaq. Yəni abituriyentlər buraxılış və qəbul imtahanlarında topladıqları balların cəminə (maksimal bal – 300+400=700 bal) əsasən ali təhsil müəssisələrinin müsabiqəsində iştirak edəcəklər. 

I-IV ixtisas qrupları üzrə ali təhsil müəssisələrinə qəbul olmaq istəyən əvvəlki illərin məzunları seçdikləri ixtisas qrupuna daxil olan fənlərlə yanaşı buraxılış imtahanı formatında əlavə qəbul imtahanı da verəcəklər və hər iki imtahandan topladıqları balların cəminə əsasən ali təhsil müəssisələrinin müsabiqəsində iştirak edəcəklər.

V ixtisas qrupu (ali təhsil müəssisələrinin xüsusi qabiliyyət tələb edən ixtisasları) və orta ixtisas təhsili müəssisələri üzrə müsabiqə buraxılış imtahanının nəticələrinə əsasən aparılacaq.

Onu da nəzərə çatdıraq ki, tədris Azərbaycan dili istisna olmaqla, digər dillərdə aparılan ümumi təhsil müəssisələrində təhsil alan şagirdlər ümumi orta və tam orta təhsil səviyyələri üzrə buraxılış imtahanı çərçivəsində Azərbaycan dili (dövlət dili kimi) fənnindən ayrıca imtahan verirlər. İmtahanda şagirdlərə Azərbaycan dili (dövlət dili kimi) fənnindən 30 tapşırıq təqdim edilir. Şagirdlərin toplaya biləcəyi maksimal bal 30 baldır. İmtahanın müddəti 45 dəqiqədir.

Tədris Azərbaycan dilində aparılan ümumi təhsil müəssisələrində təhsil alan şagirdlər buraxılış imtahanının nəticələrinə əsasən ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinin tədris rus dilində aparılan ixtisasları üzrə müsabiqədə iştirak etmək üçün rus dili fənnindən imtahan verirlər. Tədris rus dilində aparılan ümumi təhsil müəssisələrində təhsil alan şagirdlər isə buraxılış imtahanının nəticələrinə əsasən ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinin tədris Azərbaycan dilində aparılan ixtisasları üzrə müsabiqədə iştirak etmək üçün Azərbaycan dili fənnindən imtahan verməlidirlər.