Qlobal biliklər iqtisadiyyatında rəqabət güclənir

Böyük Britaniyanın “Times Higher Education” dərgisi dünya universitetlərinin növbəti reytinq sıralamasını (Times Higher Education World University Rankings 2022)  dərc edib. Tədqiqat  99 ölkədən 1600-dən çox universiteti əhatə edir, bu isə universitetlərin ən böyük və rəngarəng  reytinqi deməkdir.  Oksford Universiteti altıncı ildir ki, ardıcıl olaraq reytinqə rəhbərlik edir.

 

Qlobal vaksin axtarışına rəhbərlik edən Oksford Universiteti pandemiya əleyhinə daha çox elmi tədqiqatları ilə üstünlük qazanmaqdadır. Çin ilk dəfə olaraq 2 ali təhsil müəssisəsi ilə (Pekin və Tsinxua universitetləri) top-20-likdə yer alıb.  Fransanın Paris Politexnik İnstitutu (Institut Polytechnique de Paris) ölkənin beş ali məktəbinin birləşməsindən sonra reytinqdə ən yüksək yeri - 95-ci yeri özü üçün təmin edə bilib.

 

Amerika Birləşmiş Ştatları ümumilikdə 183 ali təhsil müəssisəsi ilə reytinqdə  ən  çox təmsil olunan ölkədir. Eləcə də ən yaxşı  200 universitet sırasında da ən çox ali məktəblə  (57) təmsil olunur. Buna baxmayaraq, elitar qrupda yer alan Amerika universitetlərinin sayının azalması müşahidə edilir.  

 

Çin hazırda top-200-lükdə təmsil olunan universitetlərinin sayına görə beşinci yerdədir (ötən ilki yeddinci yerlə müqayisədə). Çin  Kanadanı qabaqlayaraq, Niderlandla bərabər eyni mövqeyə çıxıb.

 

Cədvəldə ötən illə müqayisədə altı yeni ölkə var: Azərbaycan, Ekvador, Efiopiya, Fici, Fələstin və Tanzaniya. Reytinqdə cəmi 1662 ali məktəb var ki, bu da qlobal biliklər iqtisadiyyatında rəqabətin güclənməsini göstərir. Daha 452 universitet «reportyor» statusuna malikdir, bu, o deməkdir ki, onlar məlumatlarını təqdim edib, lakin THE-nin reytinq almaq üçün seçim meyarlarına uyğun gəlməyiblər.

 

Reytinq cədvəli müəssisənin səmərəliliyini dörd sahədə ölçən 13 diqqətlə kalibrlənmiş səmərəlilik göstəricisi əsasında tərtib edilib: tədris, tədqiqat, biliklərin ötürülməsi və beynəlxalq dünyagörüşü.
Bu ilin reytinqində 14,4 milyondan çox elmi tədqiqat işinə 108 milyondan çox istinad təhlil olunub və dünyanın hər yerindən 22000-ə yaxın alimin onlara göndərilmiş sorğulara cavabları daxil edilib. Ümumiyyətlə, reytinq 2100-dən artıq ali təhsil müəssisəsindən əldə olunan  430 000-dən çox  məlumatı özündə ehtiva edir. Bütün dünyada tələbələrin, müəllimlərin, hökumətlərin və sahə ekspertlərinin  etibar etdiyi bu ilin reytinq cədvəli COVID-19 pandemiyasının ali təhsilin qlobal göstəricilərinə necə təsir göstərməyə başladığını ortaya qoyur.

 

Reytinq

Ali təhsil müəssisəsinin adı

Ölkə

Tələbələrin ümumi sayı

Tələbə-müəllim nisbəti

Əcnəbi tələbə sayı

Qadın-kişi nisbəti

1

University of Oxford

Böyük Britaniya

20,835

10.7

42%

47 : 53

=2

California Institute of Technology

ABŞ

2,233

6.3

34%

36 : 64

=2

Harvard University

ABŞ

21,574

9.5

24%

50 : 50

4

Stanford University

ABŞ

16,319

7.3

23%

46 : 54

=5

University of Cambridge

Böyük Britaniya

19,681

11.1

39%

47 : 53

=5

Massachusetts Institute of Technology

ABŞ

11,459

8.4

33%

40 : 60

7

Princeton University

ABŞ

7,753

7.5

23%

47 : 53

8

University of California, Berkeley

ABŞ

40,306

18.9

23%

51 : 49

9

Yale University

ABŞ

13,317

5.9

21%

51 : 49

10

The University of Chicago

ABŞ

14,895

6.1

33%

46 : 54

11

Columbia University

ABŞ

21,608

4.6

35%

əks olunmayıb

12

Imperial College London

Böyük Britaniya

17,717

11.3

59%

40 : 60

=13

Johns Hopkins University

ABŞ

16,552

4.3

28%

52 : 48

=13

University of Pennsylvania

ABŞ

21,211

6.4

22%

53 : 47

15

ETH Zurich

İsveçrə

20,428

14.4

41%

32 : 68

=16

Peking University

Çin

31,606

10.2

19%

46 : 54

=16

Tsinghua University

Çin

38,221

11.5

13%

34 : 66

=18

University of Toronto

Kanada

75,821

25.5

25%

57 : 43

=18

UCL

Böyük Britaniya

35,760

10.6

57%

58 : 42

20

University of California, Los Angeles

ABŞ

42,054

10.0

17%

55 : 45

21

National University of Singapore

Sinqapur

31,819

18.8

25%

50 : 50

22

Cornell University

ABŞ

23,600

10.3

25%

50 : 50

23

Duke University

ABŞ

15,785

4.2

22%

52 : 48

=24

University of Michigan-Ann Arbor

ABŞ

44,663

8.1

17%

50 : 50

=24

Northwestern University

ABŞ

18,735

13.0

19%

50 : 50

26

New York University

ABŞ

45,424

11.0

35%

57 : 43

27

London School of Economics and Political Science

Böyük Britaniya

10,911

12.1

72%

53 : 47

28

Carnegie Mellon University

ABŞ

14,163

13.5

47%

43 : 57

29

University of Washington

ABŞ

52,059

11.6

17%

54 : 46

=30

University of Edinburgh

Böyük Britaniya

31,631

12.1

44%

61 : 39

=30

University of Hong Kong

Honkonq

18,037

18.3

43%

54 : 46

32

LMU Munich

Almaniya

34,274

33.7

18%

61 : 39

33

University of Melbourne

Avstraliya

52,098

26.5

50%

57 : 43

34

University of California, San Diego

ABŞ

36,256

12.2

29%

48 : 52

=35

King’s College London

Böyük Britaniya

28,248

12.0

49%

62 : 38

=35

The University of Tokyo

Yaponiya

25,959

10.6

14%

əks olunmayıb

37

University of British Columbia

Kanada

54,744

18.9

33%

55 : 45

38

Technical University of Munich

Almaniya

32,672

38.7

33%

37 : 63

39

Karolinska Institute

İsveç

7,937

9.6

24%

69 : 31

=40

École Polytechnique Fédérale de Lausanne

İsveçrə

11,266

12.3

62%

29 : 71

=40

Paris Sciences et Lettres – PSL Research University

Fransa

20,547

15.1

25%

47 : 53

=42

Heidelberg University

Almaniya

19,530

13.9

19%

55 : 45

=42

KU Leuven

Belçika

46,327

36.3

16%

51 : 49

44

McGill University

Kanada

31,581

12.6

32%

59 : 41

45

Georgia Institute of Technology

ABŞ

27,838

25.7

25%

33 : 67

46

Nanyang Technological University, Singapore

Sinqapur

23,951

14.7

24%

48 : 52

47

University of Texas at Austin

ABŞ

49,845

16.7

10%

53 : 47

48

University of Illinois at Urbana-Champaign

ABŞ

47,202

18.3

23%

48 : 52

49

Chinese University of Hong Kong

Honkonq

18,478

19.1

25%

əks olunmayıb

50

University of Manchester

Böyük Britaniya

36,543

14.3

43%

54 : 46

51

Washington University in St Louis

ABŞ

14,243

7.9

22%

əks olunmayıb

52

University of North Carolina at Chapel Hill

ABŞ

31,064

8.1

8%

58 : 42

53

Wageningen University & Research

Niderland

14,871

20.2

27%

53 : 47

=54

Australian National University

Avstraliya

18,934

17.6

47%

52 : 48

=54

The University of Queensland

Avstraliya

41,914

35.8

41%

55 : 45

=54

Seoul National University

Cənubi Koreya

26,871

15.4

11%

əks olunmayıb

57

Monash University

Avstraliya

60,211

44.1

45%

57 : 43

=58

University of Sydney

Avstraliya

47,956

19.3

47%

59 : 41

=58

University of Wisconsin-Madison

ABŞ

39,783

10.3

14%

əks olunmayıb

60

Fudan University

Çin

33,140

11.1

12%

52 : 48

61

Kyoto University

Yaponiya

22,299

9.2

11%

25 : 75

62

Boston University

ABŞ

27,785

11.0

29%

59 : 41

63

University of Southern California

ABŞ

42,502

13.2

24%

49 : 51

64

Brown University

ABŞ

9,851

10.6

20%

əks olunmayıb

65

University of Amsterdam

Niderland

25,556

13.1

29%

58 : 42

66

The Hong Kong University of Science and Technology

Honkonq

10,147

21.3

31%

əks olunmayıb

67

University of California, Davis

ABŞ

37,222

13.2

19%

59 : 41

68

University of California, Santa Barbara

ABŞ

25,578

28.2

19%

54 : 46

69

Utrecht University

Niderland

33,569

18.1

11%

59 : 41

70

UNSW Sydney

Avstraliya

48,077

40.5

44%

46 : 54

71

Leiden University

Niderland

31,556

19.4

19%

60 : 40

72

Erasmus University Rotterdam

Niderland

28,933

29.3

22%

53 : 47

73

Charité - Universitätsmedizin Berlin

Almaniya

7,998

18.7

21%

64 : 36

74

Humboldt University of Berlin

Almaniya

33,868

54.2

18%

əks olunmayıb

=75

Delft University of Technology

Niderland

20,133

17.0

31%

31 : 69

=75

Zhejiang University

Çin

40,352

11.8

20%

əks olunmayıb

=75

University of Zurich

İsveçrə

23,714

15.0

22%

57 : 43

=78

University of Tübingen

Almaniya

20,438

26.2

14%

59 : 41

=78

University of Warwick

Böyük Britaniya

22,713

14.2

43%

50 : 50

=80

University of Groningen

Niderland

29,440

23.8

27%

52 : 48

=80

McMaster University

Kanada

26,112

30.2

20%

56 : 44

82

Emory University

ABŞ

13,179

4.4

20%

60 : 40

83

Free University of Berlin

Almaniya

27,018

43.2

23%

61 : 39

84

Shanghai Jiao Tong University

Çin

36,638

11.3

10%

43 : 57

85

Ohio State University (Main campus)

ABŞ

55,809

12.4

13%

50 : 50

=86

University of Glasgow

Böyük Britaniya

27,625

13.9

40%

59 : 41

=86

University of Minnesota

ABŞ

61,321

12.0

10%

54 : 46

=88

University of Montreal

Kanada

36,524

19.6

23%

əks olunmayıb

=88

University of Science and Technology of China

Çin

16,718

7.3

5%

əks olunmayıb

=88

Sorbonne University

Fransa

42,330

14.2

21%

58 : 42

91

Hong Kong Polytechnic University

Honkonq

21,979

26.4

29%

52 : 48

92

University of Bristol

Böyük Britaniya

24,110

14.4

30%

56 : 44

=93

University of Maryland, College Park

ABŞ

34,017

16.7

11%

48 : 52

=93

Michigan State University

ABŞ

45,689

16.0

14%

52 : 48

95

Institut Polytechnique de Paris

Fransa

6,087

6.9

40%

24 : 76

=96

University of Copenhagen

Danimarka

30,326

4.2

18%

61 : 39

=96

Ghent University

Belçika

38,984

35.7

11%

56 : 44

98

University of California, Irvine

ABŞ

35,944

17.1

28%

51 : 49

=99

Dartmouth College

ABŞ

6,378

7.6

15%

49 : 51

=99

Korea Advanced Institute of Science and Technology (KAIST)

Cənubi
Koreya

9,504

10.3

10%

20 : 80

 

 

Oruc MUSTAFAYEV

 

 

 



06.09.2021 | 10:13